درمان دررفتگی مکرر شانه نیازمند ترکیبی از رویکردهای پزشکی، توانبخشی و گاهی جراحی است که هدف اصلی آن بازگرداندن ثبات مفصل و پیشگیری از آسیب‌های آینده است. این وضعیت نه تنها به دلیل درد و محدودیت حرکتی، بلکه به علت نگرانی از تکرار آسیب و کاهش اعتمادبه‌نفس در انجام فعالیت‌های عادی، اهمیت زیادی دارد.
مفصل شانه به‌عنوان متحرک‌ترین مفصل بدن، به دلیل طراحی خاص خود بسیار آسیب‌پذیر است. هنگامی که دررفتگی به‌طور مکرر رخ می‌دهد، معمولاً نشانه‌ای از ضعف ساختاری، آسیب قبلی یا عدم تعادل در عملکرد عضلات و رباط‌های اطراف شانه است. در این مقاله، به بررسی جامع روش های درمان دررفتگی مکرر شانه پرداخته خواهد شد.
درمان دررفتگی‌های مکرر شانه
درمان دررفتگی مکرر شانه چیست؟
درمان این مشکل نیازمند رویکردهای مختلفی است که بسته به شدت آسیب و شرایط فرد متفاوت است. در ادامه به توضیح راه های درمان دررفتگی مکرر شانه می‌پردازیم.
۱. درمان غیر جراحی
الف. فیزیوتراپی
فیزیوتراپی اولین گزینه برای درمان دررفتگی مکرر شانه است و هدف آن تقویت عضلات اطراف مفصل شانه، بهبود استحکام بافت‌های نرم و اصلاح الگوهای حرکتی نادرست است. فیزیوتراپی شامل تمرینات کششی و تقویتی است که عضلات روتاتور کاف (rotator cuff) و عضلات تثبیت‌کننده شانه را هدف قرار می‌دهد. این تمرینات می‌توانند به ایجاد پایداری در مفصل کمک کنند و احتمال دررفتگی‌های مکرر را کاهش دهند.
ب. استراحت و کاهش التهاب
در ابتدای درمان، توصیه می‌شود شانه آسیب‌دیده استراحت کند و از فعالیت‌هایی که ممکن است باعث فشار به مفصل شانه شوند، اجتناب شود. همچنین، ممکن است از یخ یا کمپرس سرد برای کاهش التهاب و درد استفاده شود.
ج. استفاده از بریس یا آتل
در برخی موارد، استفاده از بریس‌های شانه می‌تواند به تثبیت شانه کمک کند و از دررفتگی‌های بعدی جلوگیری کند. این بریس‌ها به کاهش حرکت اضافی شانه و افزایش استحکام آن کمک می‌کنند.
د. داروهای ضد التهاب
داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن می‌توانند برای کاهش درد و التهاب ناشی از دررفتگی شانه استفاده شوند. این داروها به ویژه در مراحل حاد التهاب مفصل مفید هستند.
۲. درمان جراحی
اگر درمان‌های غیر جراحی به اندازه کافی مؤثر نباشند یا در صورتی که دررفتگی‌های مکرر شانه به آسیب‌های جدی‌تری منجر شوند، جراحی ممکن است ضروری باشد. چند روش جراحی برای درمان دررفتگی مکرر شانه وجود دارد که بسته به شدت آسیب و وضعیت بیمار انتخاب می‌شود.
الف. آرتروسکوپی شانه
آرتروسکوپی یک روش کم تهاجمی است که در آن جراح از یک دوربین کوچک و ابزار جراحی برای بررسی داخل مفصل شانه و ترمیم آسیب‌ها استفاده می‌کند. در این روش، آسیب‌های مانند پارگی‌های رباط‌ها یا تاندون‌ها می‌توانند ترمیم شوند و ساختار مفصل به حالت طبیعی خود بازگردد. این روش معمولاً برای بیمارانی که دچار پارگی‌های روتاتور کاف یا آسیب‌های رباطی هستند مناسب است.
ب. عمل جراحی تثبیت شانه
در موارد شدیدتر، ممکن است جراح نیاز به تثبیت مفصل شانه داشته باشد. این عمل شامل ترمیم رباط‌ها و بافت‌های نرم شانه است که ممکن است دچار آسیب‌های گسترده شده باشند. در این روش، گاهی از پیوند رباطی یا بافت‌های دیگر بدن برای بهبود پایداری مفصل استفاده می‌شود.
ج. آرترودز شانه (جراحی فیوژن)
در صورتی که هیچ یک از روش‌های درمانی بهبودی ایجاد نکرد، در موارد نادر جراحی فیوژن شانه (آرترودز) ممکن است انجام شود. در این روش، مفصل شانه با استفاده از قطعات فلزی تثبیت می‌شود و حرکات شانه به طور دائم محدود می‌گردد.
۳. مدیریت بلندمدت و پیشگیری از دررفتگی‌های مکرر
الف. تمرینات پیشگیرانه
پس از درمان اولیه، تمرینات پیشگیرانه برای حفظ قدرت و انعطاف‌پذیری شانه اهمیت زیادی دارند. تمرینات خاص تقویتی و کششی که شامل تقویت عضلات روتاتور کاف، عضلات تثبیت‌کننده شانه و عضلات دور مفصل شانه هستند، به جلوگیری از دررفتگی‌های آینده کمک می‌کنند.
ب. اجتناب از فعالیت‌های پرخطر
افرادی که در معرض دررفتگی مکرر شانه هستند باید از فعالیت‌هایی که به طور مکرر فشار زیادی به شانه وارد می‌آورند، مانند پرتاب توپ، وزنه‌برداری سنگین یا ورزش‌هایی که شانه در آن‌ها در معرض آسیب قرار دارد (مثلاً والیبال، بسکتبال یا شنا) اجتناب کنند. این اقدامات می‌توانند از وقوع آسیب‌های بیشتر جلوگیری کنند.
ج. مراقبت روانی و روحی
بسیاری از بیماران مبتلا به دررفتگی مکرر شانه ممکن است با اضطراب یا نگرانی از وقوع مجدد آسیب مواجه شوند. مشاوره روانشناسی و آموزش بیمار در مورد مدیریت درد و بازتوانی نیز می‌تواند در فرآیند درمان دررفتگی مکرر شانه و پیشگیری از وقوع آسیب‌های بعدی کمک‌کننده باشد.
در رفتگی مکرر شانه
زمان مناسب برای درمان دررفتگی مکرر شانه چه زمانی است؟
زمان مناسب برای درمان دررفتگی مکرر شانه به شدت آسیب و وضعیت فرد بستگی دارد. اگر فردی دچار دررفتگی شانه می‌شود و این وضعیت برای بار دوم یا بیشتر تکرار می‌شود، باید هر چه سریع‌تر به پزشک متخصص ارتوپدی مراجعه کند.
درمان زودهنگام می‌تواند از بروز مشکلات بیشتر جلوگیری کرده و به بازتوانی شانه کمک کند. در صورتی که دررفتگی‌ها به طور مکرر و با شدت بالا رخ دهند، احتمال آسیب به بافت‌های نرم اطراف مفصل مانند رباط‌ها و تاندون‌ها افزایش می‌یابد، که می‌تواند به ناپایداری مزمن شانه منجر شود. بنابراین، درمان باید در مراحل اولیه شروع شود تا از بروز مشکلات بلندمدت و نیاز به جراحی جلوگیری شود.
همچنین، اگر فردی علائمی مانند ضعف، درد مداوم، محدودیت در حرکت شانه یا احساس ناپایداری در شانه را تجربه کند، باید فوراً برای ارزیابی و درمان به پزشک متخصص مراجعه کند. درمان زودهنگام نه تنها به بهبود سریع‌تر بیمار کمک می‌کند، بلکه احتمال بازگشت آسیب های شانه را نیز کاهش می‌دهد.
برای درمان دررفتگی مکرر شانه به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
برای درمان دررفتگی مکرر شانه، اولین متخصصی که باید به آن مراجعه کنید، بهترین متخصص ارتوپد است. این پزشک به تشخیص و درمان بیماری‌های مربوط به استخوان‌ها، مفاصل و بافت‌های نرم بدن می‌پردازد و می‌تواند ارزیابی دقیقی از وضعیت شانه شما انجام دهد.
پس از بررسی علائم و احتمالاً انجام تست‌های تصویربرداری مانند رادیوگرافی یا MRI، متخصص ارتوپدی برنامه درمانی مناسبی شامل درمان‌های غیر جراحی مانند فیزیوتراپی یا دارو تجویز می‌کند. در صورت نیاز به جراحی، این پزشک شما را به یک جراح ارتوپدی متخصص در جراحی شانه ارجاع می‌دهد.
در صورتی که دررفتگی شانه شما به آسیب‌های بافت نرم، مانند پارگی رباط‌ها یا تاندون‌ها منجر شده باشد، جراح ارتوپدی شانه یا بهترین جراحی آرتروسکوپی شانه در تهران می‌تواند درمان‌های پیشرفته‌تری ارائه دهد. این پزشک با استفاده از روش‌های جراحی مانند آرتروسکوپی می‌تواند آسیب‌های مفصل شانه را ترمیم کرده و در صورت لزوم برای تثبیت شانه جراحی‌های پیچیده‌تر انجام دهد. به‌طور کلی، برای درمان دررفتگی‌های مکرر شانه، مشاوره و درمان توسط متخصصان ارتوپدی، بسته به نوع و شدت آسیب، ضروری است.
نتیجه‌گیری
در نهایت، برای جلوگیری از عواقب بلندمدت و کاهش احتمال بروز آسیب‌های بیشتر، لازم است که افراد برای درمان دررفتگی مکرر شانه به سرعت به پزشک متخصص ارتوپدی مراجعه کنند. همچنین، تمرینات پیشگیرانه و مراقبت‌های بلندمدت پس از درمان می‌تواند از وقوع مجدد دررفتگی‌های شانه جلوگیری کرده و به حفظ عملکرد طبیعی این مفصل کمک کند. بنابراین، درمان به موقع، دقیق و جامع به همراه پیشگیری از آسیب‌های آینده، کلید موفقیت در مدیریت دررفتگی مکرر شانه است.
